.png){kind=small}
Xi i Biden
W ramach odbywającego się w dniach 11-17 listopada 2023 roku w San Francisco szczytu APEC (Asia-Pacific Economic Cooperation) odbyło się spotkanie prezydenta USA Joe Bidena i przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpinga. APEC to forum gospodarcze zrzeszające 21 gospodarek z obszaru Azji i Pacyfiku, istniejące od 1989 roku. Spotkanie odbyło się w środę 15 listopadai było pierwszym obu przywódców w tym roku.
Spotkanie było zapowiadane od kilku tygodni. Chińskie ministerstwo spraw zagranicznych ogłosiło w piątek 10 listopada, że Xi będzie obecny na szczycie od wtorku na zaproszenie Bidena. Spotkanie poprzedziły dwudniowe rozmowy sekretarz skarbu USA Janet Yellen z chińskim wicepremierem He Lifengiem. Yellen podkreśliła, że USA dążą do zdrowej i korzystnej dla obu stron relacji gospodarczej z Chinami i będą komunikować swoje zastrzeżenia wobec niektórych chińskich praktyk. Wezwała tamtejszy rząd do rozwiązania problemu omijania sankcji na Rosję przez chińskie firmy i wyraziła zaniepokojenie kontrolą eksportu grafitu, wykorzystywanego do produkcji samochodów elektrycznych. Spotkanie przywódców miało też dotyczyć incydentów chińsko-filipińskich.
Ostatnie spotkanie Bidena i Xi miało miejsce podczas szczytu G20 w zeszłym roku. Do tematów rozmów należały rosyjska inwazja na Ukrainę i Tajwan. Podczas tegorocznego spotkania doszło do przywrócenia komunikacji wojskowej, która uległa przerwaniu po wizycie spiker Nancy Pelosi na Tajwanie w zeszłym roku. W piątek przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów gen. Charles Brown zaznaczył, że odbudowa kontaktów wojskowych jest konieczna i że wysłał list w tej sprawie do chińskiego dowódcy.
Xi i Albanese
4 listopada rozpoczęła się czterodniowa wizyta premiera Australii Anthony'ego Albanese w Chinach. To pierwsza taka wizyta australijskiego premiera od 2016. Od 4 lat stosunki tych państw znajdowały się w kryzysie, przejawiającym się m.in. w chińskich ograniczeniach na import australijskiego wina. Spotkanie odbyło się w 50. rocznicę pierwszej wizyty premiera Australii w Chinach po objęciu władzy przez Komunistyczną Partię Chin. Według Xi oba kraje znajdują się na ,,poprawnej ścieżce poprawy i rozwoju relacji”, a Albanese zaznaczył potrzebę współpracy z Chinami. To spotkanie prawdopodobnie nie doprowadzi do przełomu we wzajemnych relacjach, które znajdują się w poważnym kryzysie, spowodowanymi między innymi amerykańskimi sankcjami wobec Chin, sprawą balonu szpiegowskiego, napięcćwokół Tajwanu i północnokoreańskimi próbami rakietowymi.
Xi i Zachód?
Oba spotkania wskazują na pewne ocieplenie w relacjach Chin z Zachodem, ale trudno powiedzieć, na ile mamy do czynienia z chwilową odwilżą, czy trwałym procesem. Zarówno w relacjach chińsko-australijskich, jak i w chińsko-amerykańskich istnieje wiele punktów zapalnych, ale Chiny są dla obu tych państw kluczowym partnerem handlowym, a w wymiarach politycznym i wojskowym niewątpliwie konieczne jest utrzymywanie kontaktów.
Autor: Paweł Jastrzębski
Bibliografia: